TE LAAT

“Die is te laat…”

Even een korte situatie-schets: ik zit op het terras van het fijne koffiebarretje Koen, bij mijn praktijkruimte om de hoek. Eens in de zoveel tijd gun ik mezelf een lekkere lunch, want die hebben ze hier op deze fijne plek in Nijmegen. Vandaag schijnt de zon uitbundig… dus vandaag is zo’n dag en trakteer ik mezelf. Laptopje mee, zodat ik ook kan werken. Het praktische met het aangename combineren, zeg maar.

Al nippend aan mijn verse gember thee, hoor ik hem al aankomen. Een wandelmars-liedje schalt over straat, zo het terras op. Net als iedere week (misschien wel iedere dag trouwens…) loopt meneer met ferme tred, gehuld in een complete legeroutfit, met bijpassend groen hoedje, de straat over. Het Nederlands vlaggetje dat achter in zijn rugzak zit gestoken, wappert vrolijk achter hem aan. Ik word vrolijk van deze man die op leeftijd is, maar nog super vitaal oogt, duidelijk fan is van de Nijmeegse Vierdaags en met heel veel plezier, in zijn eigen ritme de straten van Nijmegen bewandelt.

Met een lach op mijn gezicht geef ik hem een klein zwaaitje, als een soort van aanmoediging of zo, ik weet eigenlijk ook niet waarom ik dat doe. Maar ik zwaai. En hij geeft me een klein, bijna onzichtbaar knikje, en loopt dan weer door, een nieuw couplet inzettend. “Mars, twee – drie – vier…” en weg is hij.

De dames aan het tafeltje voor mij kijken hem ook na. En dan komt ie: “Nou, die is mooi te laat. Die denkt zeker dat ie de Vierdaagse aan het lopen is… arme man”.

Een opmerking die vast niet zo bedoeld is, maar die mij raakt. Het verwondert me, dat er blijkbaar zo’n verschil kan zitten in hoe je naar de wereld om je heen kijkt. Waar ik plezier, vitaliteit, levenslust en autonomie zie, ziet zij blijkbaar iemand die “te laat is” (terwijl ik zou zeggen: hij is te vroeg, want hoezeeee! na twee jaar Corona en dus géén Nijmeegse Vierdaagse, kunnen we dit jaar weer los met zijn allen!). Zij ziet iemand die blijkbaar medelijden op wekt en een “arme man is”.

Tegelijkertijd vraag ik me af waarom deze ogenschijnlijk terloopse opmerking mij nou zo raakt…Het zijn precies dít soort opmerkingen die maken dat het als ouder van een meisje met downsyndroom dat a-typisch ontwikkelt, niet altijd makkelijk is, om haar gelijke kansen te bieden. Dat één blik vaak al goed is voor vooroordelen, aannames en stigmatisering. Die maken dat ik, en vele ouders met mij, moeten knokken voor gelijke behandeling bij een ongelijke benadering. Dat het glas vaak eerst half leeg is, zelfs al is het half- of helemaal vol. Dat ze al 10-0 achter staat, voordat de wedstrijd überhaupt begonnen is. Dat ze mij nodig heeft als haar woordvoerder, om een stap te kunnen zetten naar verbinding met de wereld om haar heen. En tegelijkertijd haar zelfstandigheid mag gaan ontwikkelen. Niet altijd even makkelijk, kan ik je zeggen…

Het is maar net door welke bril je kijkt naar die wereld. Of je oordeelt of verwondert. Of je denkt in zwart wit of in alle kleuren van de regenboog. Of je het een wel mag vinden en het ander niet. Of dat het er allemaal mag zijn. Het besef en de realisatie dat je als mens per definitie met een bevooroordeelde blik naar de wereld om je heen kijkt, is een eerste stap in de richting van een inclusievere samenleving.

Rouw en verlies therapeut Manu Keirse en psycholoog Dirk De Wachter verwoorden het treffend in hun boek “Goed leven”: “Perceptiewijziging kan leiden tot een attitudeverandering ten aanzien van mensen met een beperking. Hoe minder wij toegeven aan onze menselijke aard tot stereotypering en generalisering <…>hoe respectvoller en waarderender de ontmoeting kan worden die eruit volgt. Dat is simpelweg het resultaat van onze diepmenselijke overtuiging dat wij allemaal mensen zijn met noden, wensen en verlangens.

In mijn praktijk ontmoet en begeleid ik ouders van kinderen met een extra zorgvraag. En ik krijg vaak terug dat het als heel waardevol wordt ervaren dat er eindelijk iemand is die luistert, meevoelt en écht weet hoe het soms voelt. Dat dat eigenlijk al genoeg is.

Dat herkenning en erkenning belangrijk is, om je eigen verdriet zuiver aan te kunnen kijken, dat schuldgevoelens en schaamte er mogen zijn. Dat je mag rouwen om het kind dat je wenste, maar niet kreeg. Dat je mag rouwen om het afscheid nemen van het beeld dat je van jezelf had als ouder, als mens. Dat immense liefde en immens verdriet naast elkaar bestaan. Dat je ondanks het feit dat de zorgen om je kind het ouderschap soms ontzettend zwaar maken, maar dat je je kind voor geen goud had willen missen, of niet geboren had laten worden, of misschien ook wel… Dat het niet of – of is, maar én-én.  

Wil je graag een vrijblijvend kennismakingsgesprek om te kijken wat ik voor je kan betekenen? Mail dan naar ka*****@do*********.nl dan neem ik contact met je op. Of kijk op www.downmytribe.nl voor meer informatie.

Ik ont-moet je graag.